Λιμάνι Λαυρίου – Σημείωμα για το μέλλον του Λιμανιού
Το σημείωμα αυτό έχει σκοπό να συνεισφέρει στη συζήτηση που ήδη έχει ανοίξει σχετικά με το μέλλον του λιμανιού του Λαυρίου. Παράλληλα να ξεκαθαρίσει κάποια θέματα κύρια όσον αφορά την Κρουαζιέρα, αλλά και να απαντήσει σε ανακριβείς διαχρονικές αντιλήψεις.
Το ιστορικό του λιμένα Λαυρίου είναι γνωστό. Όπως γνωστό είναι πως τα έργα του νότιου λιμενοβραχίονα δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, ενώ το 2013 παραδόθηκε ο νέος Επιβατικός Σταθμός που, παρεμπιπτόντως, δεν έχει ακόμη ηλεκτροδοτηθεί από το Δίκτυο Μέσης Τάσης, όπως αρχικά σχεδιάστηκε, παρόλες τις προσπάθειες της παρούσας διοίκησης…
Η μη ολοκλήρωση του νότιου λιμενικού τμήματος, δημιούργησε την ανάγκη υπερσυγκέντρωσης δραστηριοτήτων στη βόρεια πλευρά, κύρια όταν προέκυψε η πρόκληση να φιλοξενήσει το λιμάνι την εμπορική γραμμή Λαυρίου-Λεμεσού- Χάιφας, που θα εξυπηρετούνταν από πλοία τύπου Ro-Ro (πρυμνοδετημένα). Παράλληλα, ιδρύθηκε και Τελωνειακή Αποθήκη για την εξυπηρέτηση της γραμμής. Η κίνηση αυτή, παρόλο που στερούσε κάποιες θέσεις του Τομέα της Ακτοπλοΐας αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχημένη από οικονομικής άποψης, μιας και βοήθησε τον ΟΛΛ να κάνει ένα σοβαρό άλμα στα έσοδά του. Κι ας μην ξεχνάμε πως το βόρειο και νότιο τμήμα συνεχίζουν να διασυνδέονται με τον ανεπαρκή παραλιακό δρόμο, μιας και ένα άλλο έργο, αυτό της παρακαμπτήριας οδού της πόλης προς το νότιο λιμάνι, παραμένει μόνο υπόσχεση.
Όλο αυτό το διάστημα των 20 σχεδόν χρόνων, η ανάπτυξη της Ακτοπλοΐας παρέμεινε υποτονική, δίχως καμία σοβαρή κίνηση αναδιάταξης των ακτοπλοϊκών γραμμών από τον Πειραιά, παρά τις σαφείς αντι-ενεργειακές και αντι-περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την επιπλέον διαδρομή από Πειραιά μέχρι Σούνιο. Η έλευση του Προαστιακού ή/και της Αττικής Οδού φοβάμαι πως χρησιμοποιήθηκε συχνά ως άλλοθι για να μην αλλάξει τίποτε. Ειδικά σήμερα που και τα δύο αυτά έργα δεν φαίνονται πουθενά στον ορίζοντα (βλ. τελευταίες δηλώσεις Διευθύνοντος Συμβούλου της Αττικής Οδού για τον προς υλοποίηση σχεδιασμό έργων).
Το Λιμάνι του Λαυρίου σχεδιάστηκε και για την κάλυψη αναγκών της Κρουαζιέρας και σωστά, μιας και το Λαύριο διαθέτει την καλύτερη γεωγραφική θέση για την ανάπτυξή της και ειδικά του Home Porting στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο! Δυστυχώς όμως η επιλεγείσα θέση (στα νότια κρηπιδώματα) αποδείχθηκε λανθασμένη λόγω των βόρειων ανέμων που πνέουν για μεγάλο διάστημα στην περιοχή. Όπως ανεπαρκής ήταν και η θεώρηση των διαστάσεων των κρουαζιερόπλοιων. Σήμερα αυτά κατά μέσο όρο ξεπερνούν τα 200-250μ., όταν οι διαστάσεις του Λαυρίου δεν επιτρέπουν πλοία άνω των 180μ. και οριακά σε κάποιες θέσεις τα 200μ.
Γίνεται κατανοητό πως η φασαρία για την Κρουαζιέρα δεν γίνεται για ιδεολογικούς ή όποιους άλλους λόγους, αλλά για καθαρά αντικειμενικούς λόγους που σχετίζονται με τον αρχικό σχεδιασμό και τις διαστάσεις του λιμένα. Υπάρχουν βέβαια και κάποια μικρότερα σκάφη, κύρια αυτά της εταιρείας Celestyal που μπορούν να προσεγγίσουν, αλλά και για αυτά ακόμη χρειάζονται επενδύσεις. Ο ΟΛΛ, δια του Διευθύνοντος Συμβούλου, πρότεινε στην εταιρεία να χρησιμοποιήσει τις βόρειες ράμπες για ένα χρόνο και για τα δύο σκάφη της, ώστε ο Οργανισμός να μπορέσει τον επόμενο να υλοποιήσει έργα αναβάθμισης (προερχόμενα από τα αυξημένα έσοδα). Δεν υπήρξε ανταπόκριση και έτσι δεν είχαμε δραστηριότητες Κρουαζιέρας το 2019.
Παράλληλα, τον Σεπτέμβρη του 2018 σε μια σημαντική συνάντηση με την εταιρεία MSC, από τις μεγαλύτερες εταιρείες Κρουαζιέρας και όχι μόνο, εκδηλώθηκε σοβαρό ενδιαφέρον για την προέκταση του νότιου τομέα. Το υψηλό κόστος των έργων (45 εκ.€) όμως, φαίνεται πως ήταν αποτρεπτικό και η συζήτηση δεν ευδοκίμησε!
Κατά τη γνώμη μου πάντως, το Λαύριο προσφέρεται για hub Κρουαζιέρας, αλλά μόνο αν αναπτυχθούν υποδομές που σήμερα δεν υπάρχουν, όπως:
- Διαπλάτυνση του βόρειου λιμενοβραχίονα, που θα επέτρεπε την προσέγγιση σε μεγαλύτερα πλοία (ήδη ο προσήνεμος μόλος ξεπερνά σε μήκος τα 300μ.). Προϋπόθεση πάντως το άνοιγμα της εισόδου στο λιμάνι.
- Επανασχεδιασμός της ανολοκλήρωτης νότιας προέκτασης, ώστε να μεταφερθεί εκεί η βάση της Κρουαζιέρας. Προϋποθέτει νέο Σταθμό Κρουαζιέρας.
- Η πρόταση της Celestyal για μετατροπή του ανατολικού βραχίονα (finger pier), ώστε να εξυπηρετεί ταυτόχρονα δύο πλοία. Η πρόταση αυτή χωρίζει το λιμάνι στη μέση, δυσχεραίνει τις σημερινές δραστηριότητες και βέβαια απευθύνεται σε εταιρείες πλοίων που δεν ξεπερνούν τα 180-200μ… Άποψή μου πως δεν εξασφαλίζει τη μακρόχρονη βιώσιμη ανάπτυξη της Κρουαζιέρας. Δεν ανατρέπει πάντως τον σχεδιασμό αν τελικά αποβεί βραχύβια! Αν ακολουθηθεί αυτός ο δρόμος, θα πρέπει να υπάρξουν γραπτές δεσμεύσεις και από τα δύο μέρη πριν προχωρήσουμε!
Όλα τα παραπάνω απαιτούν σοβαρές επενδύσεις και πρέπει να διερευνηθούν σε άμεση συνάρτηση με την εξεύρεση αναγκαίων πόρων, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Τέλος η συζήτηση για το αν το Λαύριο θα μπορούσε να παίξει έναν τελείως διαφορετικό ρόλο στο μέλλον, με τη μετατροπή του σε λιμάνι έντονου τουριστικού ενδιαφέροντος (Σκάφη Αναψυχής, Mega Yachts κ.λπ), παρόλο που δεν είναι ανεδαφική, χρειάζεται σοβαρή ανατροπή των σημερινών δεδομένων της Εθνικής Στρατηγικής Λιμένων και σαφώς είναι μια απόφαση που ξεπερνά τα όρια του Οργανισμού Λιμένος ή και του όμορου Δήμου. Είναι όμως μια συζήτηση που η σημερινή «αδράνεια» μπορεί να επιβάλει!
Μανώλης Μαραγκουδάκης
Διευθύνων Σύμβουλος
ΟΛΛ ΑΕ
